Meer landen maken IPTV kijken strafbaar.

Het gebruik van illegale IPTV is in de meeste landen inmiddels expliciet strafbaar gesteld.
Toch blijft de handhaving op het niveau van individuele gebruikers in veel gevallen achterwege. Dit terwijl de overheid in diverse Europese landen de strijd tegen illegale televisieconsumptie steeds actiever voert.

In landen als Spanje, Duitsland en Frankrijk worden niet alleen de eigenaren van illegale servers en de verkopers van illegale abonnementen strafrechtelijk of civielrechtelijk aangepakt, maar ook particulieren die gebruikmaken van deze illegale diensten. Deze groeiende tendens laat zien dat overheden het illegale IPTV-gebruik steeds serieuzer nemen en gebruikers niet langer uit het vizier willen verliezen. Naar verwachting zal ook Zweden, het thuisland van de grote streamingdienst Viaplay Group, zich bij deze beweging aansluiten. De Zweedse autoriteiten willen het particuliere gebruik van illegale IPTV expliciet strafbaar maken en actief vervolgen. Dit laat zien hoe belangrijk het wordt geacht om de complete keten, van aanbieder tot gebruiker, aan te pakken.

Privacy en handhaving: een delicate balans

In Nederland is het illegaal kijken naar tv- en videomateriaal formeel reeds strafbaar gesteld. Echter, handhaving op gebruikersniveau is tot op heden afwezig. Grote telecomproviders zoals Ziggo, KPN en Odido werken niet zomaar mee aan het achterhalen van gebruikers die illegale IPTV bekijken. Bij eerdere pogingen van Stichting BREIN om via IP-adressen klantgegevens van gebruikers te verkrijgen, hielden deze providers de boot af. Ze doen dit uit respect voor de privacy van hun klanten en vanwege het ontbreken van een direct verplichtend rechterlijk bevel.

Wanneer een rechter wél een bevel afgeeft, weigeren rechters in veel gevallen de privacy van de individuele burger op te offeren voor het opsporen van illegaal kijkgedrag. Dit betekent dat Nederland een voorzichtig koers vaart waarbij de bescherming van persoonlijke gegevens voorrang krijgt boven de vervolging van individuele gebruikers. Als gevolg hiervan is hier nog nooit een gebruiker van een illegale IPTV-dienst daadwerkelijk vervolgd.

De gevolgen voor de toekomst

Deze beschermingslijn van gebruikersprivacy heeft natuurlijk ook consequenties. Het gebrek aan handhaving op gebruikersniveau maakt het voor illegale IPTV-diensten relatief eenvoudig om nieuwe klanten aan te trekken en te bedienen, zonder vrees voor juridische repercussies. Tegelijkertijd groeit de frustratie bij contentmakers en rechthebbenden, die zien hoe hun werk zonder toestemming wordt verspreid en benut. Het roept daarom de vraag op of Nederland zich hierin de komende jaren zal aansluiten bij de strengere aanpak in andere Europese landen, of dat het in Nederland niet gebeuren gaat.

Gezien de internationale ontwikkelingen lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat ook Nederlandse autoriteiten hun strategie herzien en actiever zullen optreden tegen het gebruik van illegale IPTV.